Εκπαιδευτική εκδρομή στο... γρασίδι!!!

Κρατάω από χθες μέσα μου την αγανάκτηση, αλλά δεν μπορώ, θα σκάσω αν δε τη μοιραστώ…

Ήρθε πριν λίγες μέρες ενθουσιασμένη. Τα ματάκια της που μετρούσαν 7 χρόνια παιχνιδιού και ανακάλυψης σπινθήριζαν:

-Θα πάμε εκδρομή! Θα πάμε εκδρομή στα αρχαία. Εκεί που με πήγες πέρισυ το καλοκαίρι…
-Πού παιδί μου;
-Εκεί, που είναι και το αρχαίο θέατρο, που είδαμε και την παράσταση του Αριστοφάνη…, τα «πουλιά»….

Τρεις μέρες προσμονής. Τρεις μέρες που είμαι σίγουρη ότι περίμενε να δει και να ακούσει ό,τι της είχε ξεφύγει από την «περσινή μας επίσκεψη». Να το μοιραστεί με τους φίλους της. Έτσι θα είχε γι’ αυτήν άλλη αξία.
Ίσως φταίω κι εγώ, που περιέβαλα το χώρο με μαγεία όταν της τον γνώρισα. Που την πήρα από το χέρι και την περπάτησα μες στις εποχές. Ίσως…

Η μέρα της εκδρομής έφτασε. Ευτυχώς ο καλός Θεούλης άκουσε τις προσευχές της και δεν έβρεξε. Το παγουρίνο και το κολατσιό στην πολύχρωμη τσαντούλα στην πλάτη, το μικρό χαρτζιλικάκι στην τσέπη, οι οδηγίες στο μυαλό και έτοιμη….
Ο χώρος, δίπλα μας. Σταθμός στην Ιστορία. Ένας από τους σημαντικότερους της Μακεδονίας. Με ίχνη κάθε εποχής. Νεολιθικά, κλασικά, ελληνιστικά, ρωμαϊκά, βυζαντινά….Εκεί η ακμή. Εκεί και ο πλούτος. Εκεί τα μεγάλα ονόματα. Εκεί η μεγάλη μάχη για τη ρωμαϊκή δημοκρατία. Εκεί τα πρώτα βήματα του Αποστόλου Παύλου. Εκεί η Λυδία, η πρώτη Χριστιανή.

-----

Τα τρία πούλμαν γύρισαν στην ώρα τους. Ελευθέρωσαν τσούρμο μαθητές του Δημοτικού. Γέμισε η γειτονιά τιτιβίσματα. Μπλούζες δεμένες στη μέση, αναμμένα μάγουλα, μουστάκια από παγωτό. Κάποια χεράκια ανέμιζαν καρτούλες αναμνηστικές με φωτογραφίες από τον αρχαιολογικό χώρο.

Το χέρι της μικρής κλείδωσε στο δικό μου. Πέρασες καλά, αστεράκι;
-Ωραία. Παίξαμε στο γρασίδι.
-Σου άρεσαν τα αρχαία;
-Δεν τα είδαμε…

Κεραυνός εν αιθρία….

-Τι εννοείς;
-Δεν πήγαμε στα αρχαία. Μόνο παίξαμε στο γρασίδι. Κάποια παιδιά προσπάθησαν να μπουν εκεί που είχαμε πάει, και μου είχες πει ότι ήταν αγορά, θυμάσαι;, αλλά δεν τα άφησαν, ήταν κλειδωμένα.
-Ναι, αλλά το θέατρο, δεν ήταν κλειδωμένο. Ήταν δίπλα, εκεί που παίζατε.
-….Δεν μας πήγαν. Τι φαγητό έχουμε;

Βαριά τα βήματά μου. Δυο ερωτηματικά τα μάτια μου. Ένα τεράστιο ΓΙΑΤΙ η σκέψη μου.
Τα παιδιά είχαν δει τα «αρχαία» μόνο από τις καρτ ποστάλ….Ωραίο το γρασίδι, ιδιαίτερα την άνοιξη, αλλά ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΑΥΤΟΣ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΚΔΡΟΜΗΣ.

Προσπάθησα να βρω δικαιολογίες. Ήταν κλειδωμένα και δεν μπόρεσαν να τα δουν. Τίποτα δεν απενοχοποιούσε κανέναν. Θα έπρεπε να είχαν ειδοποιήσει. Τόσοι φύλακες στο χώρο, κάποιος θα άνοιγε… Για σχολείο μιλάμε. Δεν υπήρξε συνεννόηση;

Πήγαν τα παιδιά εκδρομή στο… γρασίδι. Αλλά βέβαια, υπήρχε και εκεί αξιοθέατο. Ήταν ο χώρος όπου γνωστός ποδοσφαιριστής έκανε το τραπέζι για τα βαφτίσια της κόρης του. Αυτό όλοι θα το ήξεραν. Μπορεί να ένιωθαν και καμάρι π ου βρέθηκαν εκεί. Δεν έχω τίποτα με τον άνθρωπο. Ίσα ίσα τον τιμάει που επέλεξε το μέρος για να το ταυτίσει με ένα τέτοιο γεγονός. Όμως…

Όμως… Πώς να περιμένουμε από τα παιδιά ευαισθησίες όταν δεν έχουν τα ερεθίσματα από την τρυφερή ηλικία…Και να δεχτώ, ότι υπάρχουν γονείς που έχουν άγνοια, για τους χι λόγους, και δεν μιλούν στα παιδιά για τέτοια θέματα. Δε θα κρίνω στη συγκεκριμένη περίπτωση τους γονείς . Μπορεί όταν ρωτήσανε τη δική τους μανούλα, να μην ήξερε…
Αλλά οι εκπαιδευτικοί; Περάσανε και δεν ακουμπήσανε. Τι να τις κάνω τις σπουδές στην Ακαδημία όταν είναι αμόρφωτοι, αφιλοσόφητοι, ανιστόρητοι;

Δεν είναι τυχαίο που τα παιδιά ΔΕΝ ΠΗΓΑΙΝΟΥΝ στα μουσεία.
Γι’ αυτά ένα μουσείο μοιάζει με μαυσωλείο. Στις περισσότερες των περιπτώσεων σκληρές, άκομψες προθήκες φιλοξενούν αντικείμενα που τα παιδιά δεν μπορούν να αναγνωρίσουν. Τα επεξηγηματικά κείμενα συχνότατα μοιάζουν με λίστες και πρέπει να πηγαινοέρχεσαι αριστερά δεξιά για να κοιτάζεις μια το αντικείμενο, μια την περιγραφή του. Μια ξερή χρονολογία το συνοδεύει…. Πώς να καταλάβει το παιδί, ο νέος, ο ενήλικας τι γίνεται;
Πώς να ανάψει η σπίθα της αγάπης, του ενδιαφέροντος για τον καθένα;

Ναι, δεν είναι όλα τα μουσεία έτσι. Γίνονται φιλότιμες προσπάθειες για αλλαγή της αισθητικής και της αντίληψής τους. Όμως είναι ακόμα λίγες.

Στο ανακαινισμένο Μουσείο της Θάσου έχει υιοθετηθεί μια νέα, αγγλοσαξονική, εκπαιδευτική αντίληψη για το «στήσιμο» του Μουσείου. Μπαίνεις σε ένα χώρο όπου υπάρχει αναπαράσταση του αρχαίου οικισμού πολύ αληθοφανής. Μέχρι και οι κατσαρόλες έχουν όσπρια μέσα. Το σπίτι που αναπαρίσταται μοιάζει να έχει ζωή. Πιστά αντίγραφα των αυθεντικών αντικειμένων έχουν τοποθετηθεί σε όλη την αίθουσα, για να μπορεί ο καθένας να τα ψηλαφήσει, να μπει σε ρόλο, να γίνει κάτοικος του οικισμού.. Αντίγραφα κοσμημάτων έχουν τοποθετηθεί σε αναπαράσταση σώματος για να δοθεί η αληθινή αίσθηση.
Η ιστορία των ανασκαφών ξεδιπλώνεται σε κείμενα που διατρέχουν τον χώρο, με λόγια απλά, κατανοητά. Η ιστορία του οικισμού αποκαλύπτεται σαν παραμύθι, καθώς περπατάς….Φωτισμένοι άνθρωποι, άοκνοι, δουλέψαν πολύ γι’ αυτό. Ξέρω ότι σπαταλήθηκε τρομερή ενέργεια, και εκτός ωραρίου, για την παραμικρή λεπτομέρεια, ακόμη και για το χρώμα των τοίχων.

Πώς περιμένουμε από τα παιδιά να γνωρίσουν την ιστορία τους, τον τόπο τους, να εκτιμήσουν, να ανοίξουν, να διδαχθούν αν δεν τα υποψιάσουμε; Αν τους δίνουμε κονσέρβες πακεταρισμένες και τους μιλάμε άψυχα σαν παπαγάλοι που μάθαμε καλά το μάθημά μας; Στα παιδιά αρέσουν οι ωραίες γεύσεις και ο αυτοσχεδιασμός….

Το βράδυ, σε οινοποσία καθιερωμένη από άλλους, όπου βρέθηκα τυχαία, για να μη φανώ αγενής προσπάθησα να ψελλίσω τον καημό μου. Κατηγορήθηκα ότι πάω να «βαρύνω» το κλίμα και «Άσε τις κουλτούρες βραδιάτικα, άντε, στην υγειά μας!, Καλέ ποιο χρώμα παίζει φέτος; Πολύ κίτρινο είδα να κυκλοφορεί!».
Κι εγώ ρωτώ: Από πότε ορίστηκε η ελαφρότητα ως κανόνας επιβίωσης; Κινδυνεύω ως είδος προς εξαφάνιση; Ματώνω...