Μαρία Φαρμάκη, Αλήθειες Παράλληλες...

Παρουσίαση  του  βιβλίου 
της Μαρίας Φαρμάκη,"Αλήθειες Παράλληλες", Άνεμος Εκδοτική από την Ευδοκία Φανερωμένου.

"Θα μπορούσα να μιλάω ώρες για τη Μαρία και το βιβλίο της, όμως δε θα σας υποβάλλω σε τέτοιες διαδικασίες. Προσπάθησα, όσο γινόταν, να χωρέσω τον ενθουσιασμό μου σε κάποιες σημειώσεις που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας.

Τι είναι αυτό που οδηγεί το χέρι μας στο να διαλέξει ένα βιβλίο; Και ποια εντολή του μυαλού, ποιας ανάγκης η ανυπομονησία οδηγεί τα βήματά μας στην ανάγνωση; Τι ζητάμε τελικά από ένα βιβλίο;

Το μικρόβιο είχε μπει μέσα μου και είχε εγκατασταθεί. Θα ρωτήσω, αποφάσισα, δεν υπάρχει άλλος δρόμος.

-Να ταξιδέψω, ήταν η μία απάντηση. Ειλικρινής, αρκετά θα έλεγα. Μα όχι απόλυτα.

-Να έχει αγωνία. Απάντηση κοινή.

-Να έχει  καλό τέλος. Απάντηση εγωιστική

Συνέχισα να ρωτάω ώσπου να ακούσω μια αλήθεια απόλυτη, βαθιά, όχι επιφανειακή, δεν ήθελα μια αλήθεια μοντέρνα, της μιας χρήσης.

-Να  ταυτιστώ με τους ήρωες, μου είπε κάποιος.

-Να βρω μέσα στο βιβλίο πράγματα που θέλω να πω, μα δεν μπορώ να τα εκφράσω.

-Να βρεθώ σε μονοπάτια που θα με βοηθήσουν να δω αυτά που δε βλέπω.

-Να μου αποκαλυφθούν αλήθειες, ήταν η πιο τολμηρή απάντηση.

Αλήθειες που κεντούν σα νεφέλες τον ουρανό της γνώσης μου, να τις κάνω βροχή, εξαγνιστική που θα με γαργαλήσει με τη δροσιά της ή θα με ραπίσει με την έντασή της, θα ήταν η δική μου απόκριση.

     Αυτό ακριβώς ήταν που μου χαρίστηκε στο βιβλίο της Μαρίας Φαρμάκη. Πριν ακόμη αρχίσω την ανάγνωση, και γνωρίζοντας τη Μαρία προσωπικά, ένιωθα πως το υλικό όπου βρισκόταν σίγουρα με σεβασμό ακουμπισμένες οι σκέψεις της δεν ήταν απλώς ένα φρέσκο χαρτί τυπογραφείου, αλλά μετέφερε την ενέργεια που η Μαρία κυοφορούσε όλα τα προηγούμενα χρόνια και έφερνε στο φως.

       Ίσως είμαι λίγο περίεργη αναγνώστρια, με τις ιδιοτροπίες μου, όμως για μένα το βιβλίο που γνωρίζω  a priori ότι θα με κερδίσει μου το έχει ψιθυρίσει ήδη από την πρώτη του σελίδα.

Δεν αφήνω βιβλία μισά, όμως μου έχει τύχει αρκετές φορές να σέρνω την ανάγνωση, να αισθάνομαι προδομένη από ένα βιβλίο, να προδίδω κι εγώ διεκπεραιώνοντας απλώς την υποχρέωσή μου να το διαβάσω ως το τέλος.

          Στο βιβλίο όμως της Μαρίας, η δίνη της ανάγνωσης σε συνεπαίρνει αυτόματα και αυτό που αυτόκλητα επιθυμείς είναι να βυθιστείς ακόμη περισσότερο στο λαβύρινθό της για να σου αποκαλυφθούν  εκείνες οι γωνιές  που θα σου φωτίσουν τελικά τα πώς και τα γιατί που έχεις συναντήσει στη διαδρομή.

     Το βιβλίο της Μαρίας δεν είναι μία ακόμη ιστορία  σαν τις πολλές που θα μπορούσαν να σου αφηγηθούν κάποιοι περαστικοί στη στάση ενός λεωφορείου ή σε ένα παγκάκι. Είναι κάτι πολύ περισσότερο.

   Η ιστορία της διαδρομής τους δεν είναι παρά το όχημα για να σμιλευτούν αριστοτεχνικά και με λογοτεχνική στοργή τα βαθύτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους, η ψυχογραφία τους και οι αξίες που καθορίζουν την επιλογή τους. Και αυτή είναι μία: όχι το ζην αλλά το ευ ζην. Αυτή είναι  η αδιαπραγμάτευτη αλήθεια και κοινή συνιστώσα των 7 ηρώων. Είναι το απαραίτητο οξυγόνο για να συνεχίσουν. Δε διστάζουν να κάνουν την ανατροπή, ακόμη και όταν αυτή γίνεται σκορπιός και αυτοκαταστροφή. Η αλήθεια τους κουβαλά το βάρος μίας παύλας. Α στερητικό +λήθη.
 Α-λήθεια. Αρνούνται οι ήρωες να ξεχάσουν τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένοι. Αρνούνται να εκφυλιστούν από την ταχύτητα μιας καθημερινότητας που λειτουργεί ως τεκτονική πλάκα και απειλεί με ολοκληρωτική καταστροφή την καθαρή  αλήθεια τους. Ακόμη κι όταν αποφασίζουν ή αναγκάζονται να στηρίξουν επιπόλαιες ή βιαστικές επιλογές τους τολμούν να αποδεχθούν, έστω βουβά, την απόλυτη και μοναδική αλήθεια τουςΚαι οι 7 απευθύνουν ανάθεμα σε ό,τι περιορίζει τον ορίζοντά τους, αρνούνται  να τοποθετήσουν σε περίβολο την καθημερινότητά τους και να την εκθειάσουν για να βολευτούν. Δε βαφτίζουν γρασίδι τα αγριόχορτα. Παίρνουν το σκεπάρνι και τα ξεριζώνουν οριστικά.

          Το υφάδι του μύθου, αριστοτεχνικά πλεγμένο, φιλοξενεί στους κόρφους του μικρές αποδράσεις, τόσο από την ένταση, όσο και από την αγωνία. Οι περιγραφές και οι αναδρομές σε καίρια σημεία είναι όχι μόνο λυτρωτικές, αλλά και προϊόν  έμπειρης ματιάς που ξέρει να διαβάζει πίσω από τις εικόνες ή ακόμη περισσότερο να τις σκηνοθετεί. Η ικανότητα αυτή σε συνδυασμό με την αποκτημένη ιστορική και πολιτισμική γνώση είναι που χαρίζει στον αναγνώστη  ένα  ατμοσφαιρικό ταξίδι σε άλλους τόπους ή εποχές, όπου το τώρα μοιάζει να σταματά και η μηχανή του χρόνου να κάνει καλά τη δουλειά της, χωρίς ανακρίβειες ή ελευθερίες αυθαίρετες ποιητική αδεία.

   Ποιο είναι όμως το τελικό κριτήριο για να χαρακτηρίσεις ένα βιβλίο πολύ καλό;

   Για μένα προσωπικά είναι το αλάνθαστο πάντα συναίσθημα που προκύπτει όταν ο σελιδοδείκτης γίνεται περιττός, γιατί κοντεύεις στις τελευταίες σελίδες. Εκείνη η αίσθηση πληρότητας και κάθαρσης που περιμένει στη στροφή πριν την τελευταία σελίδα. Η βεβαιότητα ότι είναι δικό σου πλέον το απόσταγμα της σοφίας και της αυτογνωσίας που βγαίνει από το καμίνι της ανάγνωσης. Και αυτή η βεβαιότητα είναι παρούσα στην τελευταία σελίδα του βιβλίου της Μαρίας. Γιατί, όπως έχει πει και ο Προυστ, «Ο αναγνώστης γίνεται, καθώς διαβάζει ,αναγνώστης του ίδιου του του εαυτού».

Φανερωμένου Ευδοκία ¨